PTTK KALINKA klub turystów kolarzy
- Szczegóły
- Grzegorz
- Kategoria: ABC....
- Odsłony: 1590
Babiniec – staropolska nazwa kruchty, nazwa pomieszczenia przeznaczonego dla kobiet. Babiniec to też nazwa wydzielonej części synagogi lub cerkwi, przeznaczonej dla kobiet.
Barbakan – element średniowiecznego budownictwa obronnego, zazwyczaj w formie okrągłej, murowanej budowli wysuniętej przed linię murów obronnych i połączonej z bramą miejską za pośrednictwem osłoniętego przejścia.
Basteja – budowla fortyfikacyjna, będąca murowanym lub ziemnym umocnieniem w formie niskiej, przysadzistej baszty obronnej. Zbudowana na planie półkola, wieloboku lub podkowy, wysunięta przed mur obronny, była stanowiskiem ogniowym artylerii. Była formą pośrednią pomiędzy basztą a bastionem.
Bastion – w dawnych fortyfikacjach o narysie bastionowym, podstawowy element umocnień wznoszony na załamaniach obwałowania twierdzy (na wysuniętych narożnikach).
Baszta – budowla obronna, stanowiąca element starożytnego i średniowiecznego muru obronnego w postaci wysunięcia jego fragmentu przed lico i wzniesienia ponad jego poziom. Baszta zawsze jest otwarta od strony wewnętrznej obwodu obronnego, co odróżnia ją od wieży – budowli ze wszystkich stron zamkniętej.
Bazylika – w architekturze typ kościoła wielonawowego, z nawą główną wyższą od naw bocznych, posiadającą okna ponad dachami naw bocznych (w odróżnieniu od kościoła halowego). Kościół z nawą główną bez okien, to pseudobazylika.
Belka tęczowa – pozioma belka spinająca łuk tęczowy. Najczęściej drewniana. Na niej umieszczano: na środku krucyfiks, po bokach często dodawano figury Matki Bożej i św. Jana Apostoła.
Belweder – w architekturze ma dwa znaczenia: budowla ogrodowa położona na wzgórzu, w ciekawym otoczeniu, z której roztaczał się rozległy widok na kompozycję ogrodu, lub dodatkowe piętro lub nadbudówka nad najwyższą kondygnacją budynku, stosowana głównie w pałacach, zwykle z tarasem.
Blanki (krenelaż) – element architektoniczny w postaci zwieńczenia murów obronnych i baszt, pomiędzy którymi znajduje się wolna przestrzeń, co miało ułatwić obronę w czasie oblężenia - w prześwitach pomiędzy zębami byli rozlokowani łucznicy. Blanki wykorzystywano w budownictwie obronnym.
Boniowanie – dekoracyjne opracowanie krawędzi oraz lica ciosu kamieni podkreślające ich układ. Rozróżnia się następujące typy boniowania, w zależności od: a) układu rowków: płytowe, pasowe; b) ukształtowania płyt: płaskie, wypukłe c) faktury powierzchni: groszkowane, szlifowane, polerowane itp.
Brona – w budownictwie - krata drewniana, najczęściej okuta żelazem zamykająca wejście przez bramę w murze obronnym lub zamku. Brona stosowana była w okresie średniowiecza. Zawieszona na łańcuchach i unoszona. W zamkach chroniona dodatkowo mostem zwodzonym i stołpem.
- Szczegóły
- Grzegorz
- Kategoria: ABC....
- Odsłony: 1541
Chyża - drewniana zagroda jednobudynkowa, półtora- lub dwutraktowa. Pod jednym dachem mieściły się w niej pomieszczenia mieszkalne, gospodarcze i inwentarskie. Strych pełnił funkcję stodoły.
Cokół - element budowlany. Najniższa nadziemna część budowli lub jej części (np. kolumny, filaru). Pełni on dwie funkcje: konstrukcyjną (jest wzmocnioną częścią budowli, na której opiera się jej ciężar) i ozdobną (najczęściej wysuwa się go wtedy nieco przed płaszczyznę murów, oddzielając gzymsem cokołowym lub też buduje z innego materiału, np. ciosów kamiennych).
Cyborium - ażurowa obudowa ołtarza w kościele chrześcijańskim, składająca się zazwyczaj z czterech kolumn podtrzymujących baldachim w formie kopuły, ostrosłupa lub innej bardziej złożonej. Obudowa była najczęściej z drewna, kamieni, metali szlachetnych i symbolizowała grób Chrystusa.
- Szczegóły
- Grzegorz
- Kategoria: ABC....
- Odsłony: 1429
Donżon (stołp, stołb) - średniowieczna baszta obronna lub wieża, z wejściem na wysokości murów obronnych, mieściła skarbiec i stanowiła ostatni punkt oporu podczas oblężenia. Wysokość 30-50 m, grubość murów 3-5 m.
Dormitarz – (łac. dormitorium) wspólna sypialnia. Nazwa początkowo oznaczała wspólną sypialnię zakonników w klasztorze (również na zamkach krzyżackich). Była położona nad kapitularzem. Ze znajdującej się na piętrze sypialni prowadziły schody na parter, tuż przy wejściu do kościoła.
Dranica – drewniany materiał do wykonywania pokryć dachowych. Ręcznie łupana deska z drewna iglastego. Wymiary dranicy: grubość: 3-5 cm. szerokość: 9-13 cm. długość: do 3 m.
Dymnik (wyglądek) – małe okienko albo otwór w dachu lub w szczycie pod kalenicą. Jego zadaniem było odprowadzanie dymu z domów pozbawionych komina. Jednocześnie doświetlało poddasze.
- Szczegóły
- Grzegorz
- Kategoria: ABC....
- Odsłony: 1322
Empora (niem. Empore), chór muzyczny – element architektoniczny występujący najczęściej w kościele w postaci odrębnej kondygnacji o charakterze antresoli, usytuowana nad kruchtą lub nadwieszona nad głównym wejściem do świątyni. Empora jest galerią wspartą na kolumnach lub filarach, otwartą do wnętrza kościoła.
Epitafium (z gr. ἐπιτάφιος epi-taphios, "nad grobem") – napis umieszczony na nagrobku lub pomniku upamiętniający zmarłego, jak również sam pomnik w postaci ozdobnej płyty lub tablicy z napisem ku czci zmarłego, najczęściej nie w miejscu pochówku, lecz w innym związanym z daną osobą, np. w kościele, na ścianie, filarze lub posadzce.
Strona 1 z 3
- Start
- poprz.
- 1
- 2
- 3
- nast.
- Zakończenie