KALINKA zwiedza Grudziądz

Kolejna wycieczka 02.03.2018 (piątek) od godz. 13:00.

W najbliższy piątek musimy dostarczyć listę do ZK - proszę więc o wpisywanie się na zwiedzanie. 

Kościół pw. św. Krzyża oraz klasztor pofranciszkański to niezwykłe zabytki. Nie tylko ze względu na ich architekturę, ale także lokalizację: oba obiekty mieszczą się na terenie zakładu karnego i bez wyroku, na ochotnika, nie można ich zwiedzać.

Wejdziemy na teren więzienia zwiedzić znajdujący się tam barokowy kościół oraz zapoznać się z twórczością osadzonych.

Zwiedzanie w grupie maksymalnie 20-osobowej. Osoby zainteresowane zajrzeniem za mury więzienia, mogą wpisywać się na listę (koniecznie należy przesłać numer dowodu do Grzegorza email - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript. lub sms - 662862316). Decyduje kolejność wpisu.

W celach porządkowych zbieramy się na ul. Wybickiego o godz. 12:40. Zwiedzanie obiektu w Zakładzie Karnym - zgodnie z wcześniej przygotowaną listą - rozpoczyna się dokładnie o godz. 13:00.

I bardzo ważne :

• nie wolno wnosić żadnych urządzeń elektronicznych, dlatego osoby posiadające telefony, tablety, aparaty fotograficzne … będą poproszone o pozostawienie ich w depozycie,
• koniecznie trzeba posiadać przy sobie dowód osobisty.

Podczas kolejnego spotkania z cyklu spotkań krajoznawczo-towarzyskich będziemy mogli wejść za więzienne mury i zwiedzić kościół św. Krzyża przy ul. Wybickiego, który mieści się na terenie Zakładu Karnego nr 1.

Początki historyczne tego miejsca sięgają XVIII wieku, kiedy to starosta grudziądzki Jerzy Mniszech dnia 20 stycznia 1749 roku odstąpił ojcom reformatorom od Św. Franciszka grunt pod budowę kościoła i klasztoru. Na mocy przywileju króla polskiego Fryderyka Augusta III Sasa w 1750 r. zbudowano późnobarokowy kościół pod wezwaniem Św. Krzyża, a obok niego klasztor w formie czworoboku  z krużgankami i kwadratowym dziedzińcem w środku. Wygrodzono też obszerny sad i uprawny ogród.

Po rozbiorach Polski Grudziądz znajdował się na terenie zaboru pruskiego. W 1801 roku król Prus Wilhelm III dokonał kasaty klasztoru. Obiekt przeznaczył na samorządowy dom poprawczy i opieki społecznej pod nazwą „Instytut Dobroczynności”. Urządzono w nim także więzienie państwowe. W 1804 r. mieszkania zakonników zamieniono na cele więzienne i sale pracy. Więzienie oddano do użytku w 1805 r. Kolejna rozbudowa miała miejsce w 1813 roku. Dobudowano wówczas nowe skrzydło do dawnego klasztoru, a po 1845 r. „Instytut Dobroczynności” także przeznaczono na więzienie. Kościół parafialny w 1832 r. stał się wyłącznie kaplicą więzienną, początkowo dla katolików i ewangelików, a później – tylko dla katolików, ponieważ cały zakład, aż do 1939 roku przeznaczony był wyłącznie dla skazanych wyznania rzymsko-katolickiego. Po 1850 r. zbudowano na terenie więzienia przędzalnię bawełny i stołówkę, a w 1889 r. budynek szpitalny.

Na początku I wojny światowej Niemcy obawiając się inwazji rosyjskiej rozwiązali dom karny, rozsyłając osadzonych do innych zakładów. Cały obiekt przejęło wojsko dla swoich celów, również jako szpital polowy. W dniu wyzwolenia Grudziądza 23.01.1920 r. kompleks byłego więzienia przejęty został przez polskie władze sądowe i znowu zorganizowano więzienie. Podczas okupacji hitlerowskiej w latach 1939-45 zakład karny był w rękach niemieckich. Po odzyskaniu niepodległości zakład przeznaczony był dla mężczyzn, a w 1949 zmienił profil na żeński.

W 2008 roku wyremontowano dach i wieżyczkę kościoła. Następnie osuszono ściany zewnętrzne i wykonano hydroizolację. W 2010 r. przeprowadzono częściowy remont elewacji i prace odtworzeniowo - restauracyjne witraży oraz stolarki drzwiowej. W 2012 r. w dawnym klasztorze urządzono pawilon mieszkalny. Na dokończenie remontu elewacji zewnętrznej budynku i stolarki okiennej oraz szkleń witrażowych uzyskano dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz ze środków budżetu państwa.

(Opracowano na podstawie strony internetowej Służby Więziennej i materiałów Biura Prezydenta Grudziądza.)